Bjirmen
Sexbierum
Aan de rand van de zeedijk liggen namelijk oude kleiputten, dyksputten in het Fries genoemd. De Dyksputten zijn overblijfselen van de kleiwinning aan het einde van de negentiende eeuw. De opgegraven klei werd gebruikt voor de ophoging van de naastge...
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Aan de rand van de zeedijk liggen namelijk oude kleiputten, dyksputten in het Fries genoemd. De Dyksputten zijn overblijfselen van de kleiwinning aan het einde van de negentiende eeuw. De opgegraven klei werd gebruikt voor de ophoging van de naastgelegen zeedijk. Hierdoor hebben deze kleine pareltjes een belangrijke cultuurhistorische waarde. Qua natuur zijn ze ook interessant. Tegenwoordig zijn het laaglandgrassen, die onder invloed staan van opborrelend kwelwater. Alle elementen opgeteld hebben samen een oppervlakte van 54 hectare.
“Fiets over de zeedijk van Roptasyl tot voorbij Koehool. Geniet van het weidse uitzicht over de akkers en de opvallende gaten in het landschap langs de Dijksvaart.”
Geniet van het weidse uitzicht aan de rechterkant, terwijl je aan de linkerkant tegen de groene zeedijk aankijkt. De weidse Waddenzee ligt verstopt achter de zeedijk. Aan de rechterkant vind je naast akkerlanden ook verrassingen in het landschap, de dyksputten. Een heerlijke route om je even helemaal vrij te voelen. Iedere put is anders, spring op de fiets en laat je verrassen.
-
Oorlogsgraven geallieerde vliegers
Oorlogsgraven geallieerde vliegers
Om Nazi-Duitsland te kunnen verslaan werden dag en nacht bombardement uitgevoerd op Duitse steden, industriegebieden en andere doelen. Op deze begraafplaats liggen zes geallieerde vliegers begraven die om het leven kwamen toen hun vliegtuig boven Friesland werd neergehaald door een Duitse nachtjager.
Op 13 mei 1943 om 23.17 uur vertrok vanaf RAF basis Linton-on-Ouse (bij York) de Halifax JB924 bommenwerper van het No. 78 Squadron RAF. Het toestel was onderdeel van een grote formatie vliegtuigen. Het doel van die nacht was de stad Bochum in Duitsland. Op de terugweg werd het toestel onderschept door een Duitse Messerschmitt Bf 110 nachtjager afkomstig van Fliegerhorst Leeuwarden.
De piloot was Major Helmut Lent, een rijk gedecoreerde luchtaas. Hij kreeg de Halifax al snel in zijn vizier en opende het vuur. De Halifax raakte daardoor vrijwel onbestuurbaar en was feitelijk verloren. Inmiddels bevond het toestel zich boven de Waddenzee. Pilot Officer Richard Edward Bragg deed nog een uiterste poging om het vliegtuig landinwaarts te draaien. Tijdens die manoeuvre viel de zuurstofvoorziening uit en raakte de volledige bemanning tijdelijk buiten bewustzijn.Daarop stortte het toestel naar beneden. Piloot Bragg kwam weer bij toen de Halifax nog slechts honderden meters van de grond verwijderd was. Zijn bevel om onmiddellijk te springen kon alleen nog door de navigator John Miller Farrell en de bommenrichter Harry Gell worden opgevolgd.
Gell landde met zijn parachute bij Schalsum. Ondanks een gebroken enkel zag hij kans om naar de boerderij van Attema te kruipen. Gezien zijn medische toestand en de wetenschap dat hij de familie Attema in gevaar zou brengen, bracht hem tot het besluit om zich aan de Duitsers over te geven.
Farrell kwam bij het verlaten van het vliegtuig om het leven. Waarschijnlijk heeft hij tijdens de sprong het vliegtuig geraakt.
Bragg en de rest van de bemanning kwamen om het leven toen de Halifax 14 april om 2.55 uur neerstortte in de Holleweg in Wijnaldum.
Sippie van der Meulen uit Wijnaldum was getuige van de crash:
'We zagen het vliegtuig branden. Het leek op dat moment alsof de hele wereld in brand stond. Toen we de dag daarna uit school kwamen, gingen we kijken. Er hing een Engelsman in een boom. Hij had een kapje op en een leren jas met een bontkraag aan. Het stonk daar vreselijk, volgens mij was de ontbinding al aan de gang. Op de dag van de begrafenis huilde iedereen. Wij huilden ook mee, want we vonden het wel zielig.'Tijdens de oorlog werden ruim vierhonderd geallieerde vliegtuigen boven Friesland neergehaald. Hierbij kwamen honderden bemanningsleden om het leven.
Bij de crash van Halifax JB924 kwamen om het leven:
De Canadezen:
-
Warrant Officer Class ll John Miller Farrell (begraven op het Kerkhof bij de Protestante kerk in Dongjum)
-
Flight Sergeant Allan Alfred Kew
De Britten:
-
Sergeant David Baxter
-
Pilot Officer Richard Edward Bragg
-
Flight Lieutenant Robert Grey
-
Sergeant Rodger David Matches
-
Sergeant Edwin Pritchard
