Hotel Zeezicht
Harlingen
Zo'n 100 geleden begint Chris Kroon in dit pand een café-restaurant. Hij geeft de nieuwe zaak als naam 'Zeezicht', en niet zonder reden. In een VVV-gids van 1910 adverteert de eigenaar: 'Prachtig uitzicht op de Zee en omliggende Eilanden – Speciaal...
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Das könnte dich auch interessieren
Zo'n 100 geleden begint Chris Kroon in dit pand een café-restaurant. Hij geeft de nieuwe zaak als naam 'Zeezicht', en niet zonder reden. In een VVV-gids van 1910 adverteert de eigenaar: 'Prachtig uitzicht op de Zee en omliggende Eilanden – Speciaal aanbevolen aan H.H. Onderwijzers, welke met hunne Leerlingen Harlingen bezoeken – Zeekijkers disponibel'. Van dat prachtige uitzicht is geen woord gelogen. Tegenwoordig ligt tussen het hotel en de Waddenzee een hogere dijk, met daarop het kantoor van de Havendienst en een veerbootterminal, maar in die dagen ligt Zeezicht nog pal aan zee. Vanuit de bovenzaal kijk je over de Noorderpier heen richting Vlieland en Terschelling.
De ligging aan zee brengt trouwens ook gevaren met zich mee. Na de stormvloed in 1953 drijven de tafels en stoelen door de benedenzaal en tegen Kerstmis 1954 stijgt het water aan de achterzijde van het pand opnieuw tot onrustbarende hoogte. Gelukkig blijft het dat jaar nog net onder de vensterbanken staan.
Als het naastgelegen pand ‘Zeeburg’ te koop komt, wordt het café-restaurant uitgebreid tot hotel. Kroon schakelt het plaatselijke aannemersbedrijf Van der Zee in om hotelkamers in het buurpand te timmeren, met de mededeling dat de eerste gasten diezelfde avond al komen overnachten! Met bouwvergunningen werd in die tijd kennelijk wat makkelijker omgegaan dan tegenwoordig…
-
De dagen voor de bevrijding
De dagen voor de bevrijding
In de dagen voor de bevrijding hebben de Duitsers documenten vernietigd en (militaire) installaties vernield. Veel Duitsers probeerden via Harlingen de “Festung Holland” te bereiken. In deze dagen werd de bewegingsvrijheid voor de inwoners sterk beperkt.
In de nacht van vrijdag 13 op zaterdag 14 april verlieten de in Harlingen gedetacheerde Zoll-beambten de gebouwen aan de Voorstraat en de Zuidoostersingel, nadat ze eerst alle papieren hadden verbrand. Andere Duitse onderdelen volgden hun voorbeeld en trokken ook over de afsluitdijk of per schip naar “Festung Holland”.
Op 14 april maakte (waarnemend) politiecommandant, de opperluitenant P.A. Sanders bekend: ‘In opdracht van den plaatselijken gevechtscommandant wordt bekend gemaakt, dat het verboden is zich buiten uiterste noodzaak op straat op te houden. Stilstaan is absoluut verboden. Bij overtreding wordt door militaire patrouilles van de wapenen gebruik gemaakt.’
Diezelfde avond vielen er twee slachtoffers: de 24-jarige Sijbren Kuiper en zijn vrouw, Satske Kuiper-van Ingen. Toen hun hondje naar buiten was ontsnapt heeft de heer Kuiper aan zijn echtgenote aangegeven hem wel even te roepen, waarna hij de deur van hun kleine huisje aan de Steenhouwersstraat opende. De overbuurman stond ook in de deuropening en er ontstond een gezellig gesprek. Saskia was er ook bij gekomen en de hond was inmiddels teruggelopen.
Op de hoek van de Steenhouwersstraat zat een gewapende Duitser en toen de heer Kuiper zijn hoofd iets te ver buiten de deur stak werd hij dodelijk getroffen. Zijn vrouw, die achter hem stond, raakte aan haar voorhoofd gewond. Zij werd door de Duitsers naar het ziekenhuis gebracht en moest daar een nacht blijven. De kleine baby Piet werd echter in zijn bedje moederziel alleen achtergelaten. In de loop van de nacht hebben de achterburen, de familie Koster, de kleine baby Piet uit zijn bedje gehaald en meegenomen naar huis.
Op zaterdag 14 en zondag 15 april trok ook een bonte stoet van Duitsers en de met hun meegevluchte NSB‘ers, landwachters en andere landverraders in auto’s, met paard en wagen, fietsend of lopend door Harlingen richting de Afsluitdijk. Daarbij werden ook veehouders gedwongen om de vluchters te vervoeren. Van de veehouders uit Dantumadeel is bekend dat zij hen niet verder dan Harlingen hoefden te brengen en daarna weer naar huis konden terugkeren.
Het viel de bewoners op dat het vooral om erg jonge soldaten ging.
Op zondag 15 april mocht niemand meer op straat komen. Alleen tussen 16.00 en 18.00 uur werd het toegestaan om nog even boodschappen te doen. Die dag begonnen de nog in Harlingen achtergebleven Duitsers met het uitvoeren van vernielingen. Dit werd de volgende dag geïntensiveerd. Zo werden bruggen in de Midlumer- en Kimswerderweg opgeblazen.
Ondanks het straatverbod sloegen de Harlingen, omdat de Duitsers nog nauwelijks op de naleving van het uitgangsverbod toezagen, op verschillende plaatsen aan het plunderen in door Duitsers verlaten gebouwen, zoals het Koel- en vrieshuis waar een lading varkensvlees was opgeslagen. Ook plunderde men een goederentrein vol 40+ kaas, waarbij de tender van de locomotief werd verlost van grote briketten. Dat was niet zonder risico’s want op dat moment waren er nog wel zo’n vijfhonderd Duitsers in Harlingen aanwezig.
