Standorte
-
Overnachten in Noardwest Fryslân
769 bis 792 von 1186 Ergebnisse
-
Boerderij De Wylde Swanne
Boerderij De Wylde Swanne
-
Aanlegplaats Deinum |Van Harinxmakanaal
Aanlegplaats Deinum |Van Harinxmakanaal
-
Die Befreiung Frieslands
Die Befreiung Frieslands
Am 18. April wurde die gesamte Provinz Friesland mit Ausnahme der Watteninseln befreit. Im Vergleich zu anderen Provinzen gab es in Friesland nur wenige Kämpfe. Im Allgemeinen wurden die wenigen tausend deutschen Truppen, die nicht aus Friesland fliehen konnten, von den Kanadiern relativ schnell besiegt.
Der Kommandeur der Royal Canadian Dragoons, Oberstleutnant Landell, lobte die Aktionen des Widerstands mit den Worten "Friesland hat sich selbst befreit". Das mag zwar etwas übertrieben sein, aber die Aktionen des friesischen Widerstands haben die Befreiung zweifellos beschleunigt. Und dadurch wurde die Zahl der Opfer auf Seiten der Alliierten begrenzt.
Mindestens 31 Widerstandskämpfer verloren bei Auseinandersetzungen mit deutschen Truppen und ihren holländischen Komplizen ihr Leben. Auf Seiten der Alliierten wurden mindestens elf Kanadier und ein Franzose getötet. Bei den Kämpfen und dem Beschuss wurden auch Dutzende zivile Opfer getötet. Die Zahl der Opfer auf deutscher Seite ist nicht bekannt, aber es wird angenommen, dass die Zahl in die Hunderte ging. Mit 320 zerstörten und 4000 beschädigten Häusern und 80 zerstörten Brücken war Friesland die materiell am wenigsten beschädigte Provinz der Niederlande.
Viele deutsche Soldaten machten sich auf den Weg in den Westen des Landes. Harlingen, Makkum und Lemmer wurden zu Sammelplätzen für die sich zurückziehenden deutschen Truppen. Von dort aus versuchten sie, mit Booten über das IJsselmeer oder über den Abschlussdeich in Richtung Nordholland zu entkommen. Auch die Watteninseln wurden zu einem Zufluchtsort für Kollaborateure und deutsche Soldaten. Hier dauerte die Befreiung länger.
Auf Terschelling wurden die letzten deutschen Truppen am 29. Mai von einem britischen Artillerieregiment entwaffnet. Zwei Tage später setzten die Briten von Terschelling nach Vlieland über, und auch diese Insel wurde befreit. Ameland wurde am 3. Juni befreit.
Auf Schiermonnikoog hatte sich das Personal des berüchtigten Scholtenhuis, des SD-Hauptquartiers in Groningen, zurückgezogen. Nach ihrem Abzug am 31. Mai wurde auf der Insel gefeiert, obwohl noch sechshundert Besatzungstruppen anwesend waren. Erst am 11. Juni verließen die letzten deutschen Soldaten Schiermonnikoog und Friesland war völlig frei.
Die meisten der kanadischen Einheiten, die Friesland befreit hatten, kämpften nach dem 18. April in Groningen und Norddeutschland weiter. Ihr Krieg endete am 8. Mai 1945, als die Kapitulation aller deutschen Streitkräfte wirksam wurde.
-
B&B Pension Op 'e Koai - Holland America Line
B&B Pension Op 'e Koai - Holland America Line
Sofort buchbar
-
Melktap Noordzigt
Melktap Noordzigt
-
Passantenhaven Winsum
Passantenhaven Winsum
-
Aparthotel de Bank
Aparthotel de Bank
-
Sint Vituskerk Feinsum
Sint Vituskerk Feinsum
-
Chocomaat Achlum
Chocomaat Achlum
-
De Vrouwbuurtstermolen
De Vrouwbuurtstermolen
-
Oorlogsgraven geallieerde vliegers
Oorlogsgraven geallieerde vliegers
Om Nazi-Duitsland te kunnen verslaan werden dag en nacht bombardement uitgevoerd op Duitse steden, industriegebieden en andere doelen. Op deze begraafplaats liggen zes geallieerde vliegers begraven die om het leven kwamen toen hun vliegtuig boven Friesland werd neergehaald door een Duitse nachtjager.
Op 13 mei 1943 om 23.17 uur vertrok vanaf RAF basis Linton-on-Ouse (bij York) de Halifax JB924 bommenwerper van het No. 78 Squadron RAF. Het toestel was onderdeel van een grote formatie vliegtuigen. Het doel van die nacht was de stad Bochum in Duitsland. Op de terugweg werd het toestel onderschept door een Duitse Messerschmitt Bf 110 nachtjager afkomstig van Fliegerhorst Leeuwarden.
De piloot was Major Helmut Lent, een rijk gedecoreerde luchtaas. Hij kreeg de Halifax al snel in zijn vizier en opende het vuur. De Halifax raakte daardoor vrijwel onbestuurbaar en was feitelijk verloren. Inmiddels bevond het toestel zich boven de Waddenzee. Pilot Officer Richard Edward Bragg deed nog een uiterste poging om het vliegtuig landinwaarts te draaien. Tijdens die manoeuvre viel de zuurstofvoorziening uit en raakte de volledige bemanning tijdelijk buiten bewustzijn.Daarop stortte het toestel naar beneden. Piloot Bragg kwam weer bij toen de Halifax nog slechts honderden meters van de grond verwijderd was. Zijn bevel om onmiddellijk te springen kon alleen nog door de navigator John Miller Farrell en de bommenrichter Harry Gell worden opgevolgd.
Gell landde met zijn parachute bij Schalsum. Ondanks een gebroken enkel zag hij kans om naar de boerderij van Attema te kruipen. Gezien zijn medische toestand en de wetenschap dat hij de familie Attema in gevaar zou brengen, bracht hem tot het besluit om zich aan de Duitsers over te geven.
Farrell kwam bij het verlaten van het vliegtuig om het leven. Waarschijnlijk heeft hij tijdens de sprong het vliegtuig geraakt.
Bragg en de rest van de bemanning kwamen om het leven toen de Halifax 14 april om 2.55 uur neerstortte in de Holleweg in Wijnaldum.
Sippie van der Meulen uit Wijnaldum was getuige van de crash:
'We zagen het vliegtuig branden. Het leek op dat moment alsof de hele wereld in brand stond. Toen we de dag daarna uit school kwamen, gingen we kijken. Er hing een Engelsman in een boom. Hij had een kapje op en een leren jas met een bontkraag aan. Het stonk daar vreselijk, volgens mij was de ontbinding al aan de gang. Op de dag van de begrafenis huilde iedereen. Wij huilden ook mee, want we vonden het wel zielig.'Tijdens de oorlog werden ruim vierhonderd geallieerde vliegtuigen boven Friesland neergehaald. Hierbij kwamen honderden bemanningsleden om het leven.
Bij de crash van Halifax JB924 kwamen om het leven:
De Canadezen:
-
Warrant Officer Class ll John Miller Farrell (begraven op het Kerkhof bij de Protestante kerk in Dongjum)
-
Flight Sergeant Allan Alfred Kew
De Britten:
-
Sergeant David Baxter
-
Pilot Officer Richard Edward Bragg
-
Flight Lieutenant Robert Grey
-
Sergeant Rodger David Matches
-
Sergeant Edwin Pritchard
-
Voormalige Gereformeerde Kerk Oudebildtzijl
Voormalige Gereformeerde Kerk Oudebildtzijl
-
Wier
Wier
-
De Lytse Mar
De Lytse Mar
-
Gerbrandy State
Gerbrandy State
-
Britischer Soldatenfriedhof Harlingen
Britischer Soldatenfriedhof Harlingen
-
Vakantieappartementen Sylsicht
Vakantieappartementen Sylsicht
-
Waterpark Yn'e Lijte
Waterpark Yn'e Lijte
-
Gemaal Roptazijl
Gemaal Roptazijl
-
Yme Meirink
Yme Meirink
-
Galerie de Vis
Galerie de Vis
-
De dagen voor de bevrijding
De dagen voor de bevrijding
In de dagen voor de bevrijding hebben de Duitsers documenten vernietigd en (militaire) installaties vernield. Veel Duitsers probeerden via Harlingen de “Festung Holland” te bereiken. In deze dagen werd de bewegingsvrijheid voor de inwoners sterk beperkt.
In de nacht van vrijdag 13 op zaterdag 14 april verlieten de in Harlingen gedetacheerde Zoll-beambten de gebouwen aan de Voorstraat en de Zuidoostersingel, nadat ze eerst alle papieren hadden verbrand. Andere Duitse onderdelen volgden hun voorbeeld en trokken ook over de afsluitdijk of per schip naar “Festung Holland”.
Op 14 april maakte (waarnemend) politiecommandant, de opperluitenant P.A. Sanders bekend: ‘In opdracht van den plaatselijken gevechtscommandant wordt bekend gemaakt, dat het verboden is zich buiten uiterste noodzaak op straat op te houden. Stilstaan is absoluut verboden. Bij overtreding wordt door militaire patrouilles van de wapenen gebruik gemaakt.’
Diezelfde avond vielen er twee slachtoffers: de 24-jarige Sijbren Kuiper en zijn vrouw, Satske Kuiper-van Ingen. Toen hun hondje naar buiten was ontsnapt heeft de heer Kuiper aan zijn echtgenote aangegeven hem wel even te roepen, waarna hij de deur van hun kleine huisje aan de Steenhouwersstraat opende. De overbuurman stond ook in de deuropening en er ontstond een gezellig gesprek. Saskia was er ook bij gekomen en de hond was inmiddels teruggelopen.
Op de hoek van de Steenhouwersstraat zat een gewapende Duitser en toen de heer Kuiper zijn hoofd iets te ver buiten de deur stak werd hij dodelijk getroffen. Zijn vrouw, die achter hem stond, raakte aan haar voorhoofd gewond. Zij werd door de Duitsers naar het ziekenhuis gebracht en moest daar een nacht blijven. De kleine baby Piet werd echter in zijn bedje moederziel alleen achtergelaten. In de loop van de nacht hebben de achterburen, de familie Koster, de kleine baby Piet uit zijn bedje gehaald en meegenomen naar huis.
Op zaterdag 14 en zondag 15 april trok ook een bonte stoet van Duitsers en de met hun meegevluchte NSB‘ers, landwachters en andere landverraders in auto’s, met paard en wagen, fietsend of lopend door Harlingen richting de Afsluitdijk. Daarbij werden ook veehouders gedwongen om de vluchters te vervoeren. Van de veehouders uit Dantumadeel is bekend dat zij hen niet verder dan Harlingen hoefden te brengen en daarna weer naar huis konden terugkeren.
Het viel de bewoners op dat het vooral om erg jonge soldaten ging.
Op zondag 15 april mocht niemand meer op straat komen. Alleen tussen 16.00 en 18.00 uur werd het toegestaan om nog even boodschappen te doen. Die dag begonnen de nog in Harlingen achtergebleven Duitsers met het uitvoeren van vernielingen. Dit werd de volgende dag geïntensiveerd. Zo werden bruggen in de Midlumer- en Kimswerderweg opgeblazen.
Ondanks het straatverbod sloegen de Harlingen, omdat de Duitsers nog nauwelijks op de naleving van het uitgangsverbod toezagen, op verschillende plaatsen aan het plunderen in door Duitsers verlaten gebouwen, zoals het Koel- en vrieshuis waar een lading varkensvlees was opgeslagen. Ook plunderde men een goederentrein vol 40+ kaas, waarbij de tender van de locomotief werd verlost van grote briketten. Dat was niet zonder risico’s want op dat moment waren er nog wel zo’n vijfhonderd Duitsers in Harlingen aanwezig.
-
Watersportbedrijf ANJA
Watersportbedrijf ANJA
-
Douwe en Hans Anema
Douwe en Hans Anema
