Neem alvast een kijkje
Eise Eisinga werd op 21 februari 1744 in Dronrijp geboren. Daar volgde hij ook de lagere school. Zoals zoveel kinderen in die tijd, moest hij thuis komen werken, in zijn geval in de wolkammerij van zijn vader. Naast het wolkammen nam hij van zijn vader de interesse voor zaken als sterrenkunde en wiskunde over. Hij was zó leergierig dat hij al op jonge leeftijd wekelijks naar Franeker liep, waar hij met Willem Wijtses, een wolverver, de wiskundeboeken van Euclides bestudeerde.Op 24-jarige leeftijd trouwde Eisinga met Pietje Jacobs, waarna hij zich in 1768 als wolkammer te Franeker vestigde. Zijn grote kennis van de wis- en sterrenkunde kwam goed van pas toen in mei 1774 onrust uitbrak naar aanleiding van de voorspelling van Eelco Alta over het einde der tijden (zie hieronder). Hij had alle kennis in huis om in zijn woonkamer een model van het zonnestelsel te bouwen. Hiermee wilde hij laten zien dat er geen reden was voor paniek. Tussen zijn allereerste idee en de uiteindelijke realisatie verstreken slechts zeven jaar.Het bronzen reliëf werd in 1928 gemaakt door Gerrit Jan Adema en ingemetseld in een monument op de Breedeplaats. In het kader van de herinrichting van de omgeving van de Martinikerk was het nodig het reliëf te verwijderen. Daarna heeft het een periode in het Planetarium gehangen. Er zijn pogingen gedaan om het reliëf te plaatsen op de leuning van de tegenover het Planetarium gelegen brug. Dat is steeds niet gelukt. Daarna is er besloten het reliëf te vervatten in een glazen achtergrond, waarop de loop van de planeten verbeeld wordt en is het tegen de leuning van de brug bij het Planetarium geplaatst. De glazen achtergrond is ontworpen door Steinfort Glas in Franeker.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Eise_Eisinga
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Monument voor Eise Eisinga
Bruggetje bij Planetariumraadhuisplein
8801 Franeker Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Gedicht: Dooide iispret | Hein Jaap Hilarides
Accepteer cookies om deze content te zien.
Gedicht: Dooide iispret | Hein Jaap Hilarides
-
Gesneuveld op de dag van de bevrijding
Gesneuveld op de dag van de bevrijding
Op zondag 15 april 1945 – de dag die geldt als de bevrijdingsdag van Friesland – kwam hier in Kiesterzijl door Duits geweervuur Jitze Pieter van Dijk om het leven, toen de eenheid van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) waar hij deel van uit maakte, op een groepje zich terugtrekkende Duitse soldaten stootte.
In afwachting van de komst van de Canadezen, die Leeuwarden al hadden bereikt, wilden leden van de NBS Franeker alvast bezetten, nadat duidelijk was geworden dat de Duitsers de stad zonder strijd te leveren aan het verlaten waren en zich terugtrokken richting Harlingen.
Een groep van enkele tientallen NBS-ers, meest jongemannen uit de buurt, gekleed in blauwe overalls (het bekende NBS-uniform) vertrok aan het begin van de middag op de fiets vanuit Achlum. De bedoeling was om over de Slachtedijk naar de Rijksweg ten westen van Franeker te gaan, om van die kant de stad binnen te trekken. Ze waren bewapend met vanuit Engeland gedropte Enfield geweren, stenguns, handgranaten en een bazooka.
Toen ze net over de brug van Kiesterzijl waren, kwam er vanuit Franeker over de oude Rijksweg nog een verlaat groepje van zo’n twaalf Duitsers aanfietsen. Er ontstond een vuurgevecht, waarbij de NBS-ers dekking zochten in de berm. Jitze Pieter van Dijk, een 23-jarige boerenzoon uit Hitzum, bukte niet diep genoeg en werd dodelijk getroffen in zijn rug.
De NBS-ers trokken zich daarop terug, om lopend via de zuidelijker gelegen spoorbaan alsnog veilig in de stad te komen. De Duitsers reden door naar Harlingen, met achterlating van enkele slachtoffers. ’s Avonds keerden ze met versterking terug om hun kameraden op te halen. Inwoners van Herbaijum werden daarbij gebruikt als menselijk schild.
Het boerderijtje van Ale Houtsma, dat hierachter stond en waar de NBS-ers hun fietsen hadden achtergelaten werd als represaille in brand gestoken. Op datzelfde moment naderden de eerste Canadese verkenners Franeker al vanuit de richting Leeuwarden.
Na de oorlog is, tegenover het gemeentehuis, een straat naar Jitze Pieter van Dijk genoemd. Van Dijks ouderlijke boerderij in Hitzum was een belangrijke uitvalsbasis van het plaatselijke verzet. In het hooi lagen de gedropte wapens verborgen.
Routes in de buurt
Bekijk alles-
Herbaijum - Berlikum | Elfstedenpad: etappe 10
Herbaijum - Berlikum | Elfstedenpad: etappe 10(19.8 km)Herbaijum