Hannemahuis
Harlingen
Het Hannemahuis centrum voor Harlinger cultuur en historie is een unieke combinatie van museum en gemeentearchief.
Neem alvast een kijkje
Ook leuk
Het Hannemahuis centrum voor Harlinger cultuur en historie is een unieke combinatie van museum en gemeentearchief. In het museum, deels gehuisvest in een voornaam 18e-eeuws koopmanshuis, vind je naast presentaties over de Harlinger geschiedenis en kunst, tijdelijke tentoonstellingen rond historische thema's en hedendaagse beeldende kunst. Bezoek het Hannemahuis en zie hoe men in 1760 jenever maakte in de stokerij, of laat je in de kunsthandel uit 1800 adviseren over de aankoop van een 17e-eeuws schilderij. Je maakt hier ook kennis met de admiraliteit van Friesland, en de roemruchte geschiedenis van Harlingen.
Het Hannemahuis als woonhuis
Het Hannemahuis behoort tot de vroegste huizen van de Harlinger binnenstad. De oudste delen dateren uit het midden van de 16de eeuw. In de eerste helft van de 18de eeuw werd het huis bewoond door de familie Scheltema en doordat dochter Lijsbet in 1743 trouwde met Sjoerd Hannema, kwam het huis in het bezit van de Hannema's.
Sjoerd en Lijsbet lieten in 1744 de voorgevel vervangen door een moderne klokgevel. In 1825 werden twee pakhuizen gesloopt die naast het huis stonden. De huidige bebouwing kwam in de plaats van deze pakhuizen en dit deel kreeg een lijstgevel.
Het interieur is nog redelijk intact. De betimmering in de hal is gedeeltelijk uit de 17de eeuw en het plafond in de mooie voorkamer, 't Zaal, dateert uit 1825.
Ook zijn de schoorsteenmantels in het huis grotendeels authentiek. De spiegel boven de schoorsteenmantel in de achterkamer hangt al sinds 1790 op die plek. In de versiering zijn attributen van een jeneverstoker opgenomen.
Het bedrijf van de distillateur bevond zich in de bijgebouwen.
Het voorhuis is regelmatig aangepast aan de veranderende wensen ten aanzien van het gebruik. In de laatste honderd jaar gebeurde dat in 1911, 1938, 1988 en 2008.
Sinds 1957 is het gebouw als museum in gebruik. De familie Hannema verliet het huis in 1964, na het overlijden van Leendert Jacobus Hannema die het huis legateerde aan de Gemeente opdat het door hem gestichte museum daar zou worden voortgezet.
Tip: doe op Harlingen Welkom aan Zee alvast inspiratie op voor het brengen van een bezoek aan Harlingen en combineer je museumbezoek met andere activiteiten of bezienswaardigheden.
-
Molkwerum - Bocht van Molkwerum - Vogelkijkhut Swan
Molkwerum - Bocht van Molkwerum - Vogelkijkhut Swan
-
De sluis van Ouwe Syl
De sluis van Ouwe Syl
(beluister hier het audioverhaal)
Waar anders dan hier spreek je af met dorpsgenoten? Op de 'pyp' natuurlijk: de brug over de zijl, de sluis. De sluis is het natuurlijke middelpunt van Oudebildtzijl. Het dorp dankt zijn ontstaan én naam aan de sluis. In het Bildtse dialect dat hier gesproken wordt: Ouwe Syl.
De sluis – van hout - wordt in 1507 in de pas aangelegde vijftien kilometer lange dijk getimmerd en is onderdeel van een grootschalige inpoldering. 'Skep foor skep' veroveren arbeiders hier land op zee, de vroegere monding van de Middelzee om precies te zijn. De sluis, op de plek waar de Oude Rij in zee stroomt, zorgt voor afwatering van de vruchtbare polder. Schepen kunnen via de schutsluis naar de Waddenzee en terug landinwaarts. Aanleggen kan bij de kolk, een klein haventje achter het café.
Een eeuw later, rond 1600 is alweer land aangeslibd en komt er een nieuwe afwateringssluis twee kilometer noordwaarts: de Nije Syl (de nieuwe zijl, sluis), waar ook een gehucht ontstaat. Het dorp met de oude sluis verandert dan van Bildtsyl naar Ouwe-Syl.
Toch is de sluis van het oude Bildt nog steeds onderdeel van de waterkering. De dijk functioneert namelijk nog als slaperdijk, een reservedijk dus. De eikenhouten deuren die je in de sluis ziet hangen kúnnen het water tegenhouden. Ze zijn in 2006 geplaatst omdat de oorspronkelijke deuren waren verdwenen. Tot die tijd lagen er tientallen balken achter het café, die in geval van nood in de sluis geschoven konden worden.
De Sylsters zullen tegenwoordig niet wakker liggen van hoog water. Een paar eeuwen geleden was dat wel anders. Als er tijdens Kerst 1717 een stormvloed over de kust raast bijvoorbeeld. Het zoute zeewater dreigt de polders in te stromen en de sluis begeeft het bijna. De heldhaftige timmerman Krelis Anne laat de Sylsters als de wiedeweerga een huis afbreken en het puin in de sluis storten. Het dorp is gered, net als het achterland. Iemand die goed bevelen uit kan delen staat hier op 'e Syl nog altijd bekend als iemand die 'ken kommendere als Baas Krelis.'
Ingesproken door:
Als architect leeft Alex van de Beld tussen twee werelden; de wereld van het landschap en de natuur, met daarnaast de wereld van de kunst en de cultuur. Alex werkt al zijn hele leven om die werelden te verbinden. Dat is volgens hem nu meer dan ooit nodig, willen we een nieuwe toekomst ontwerpen.Alex leerde Joop Mulder in de aanloop naar 2018 kennen. “Joop was iemand die verschillende culturen bij elkaar bracht, zoals een sluis water met elkaar verbindt. Dat is meer en meer nodig om een inspirerende leefomgeving te maken waarin iedereen zijn plek vindt. Daarom zullen we Joop Mulder missen. Maar we gaan met zijn mentaliteit, creativiteit en zijn sense of place aan de slag voor het landschap van de toekomst.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
