Roeperssteeg
Harlingen
Een herinnering aan een vrijwel vergeten beroepDe hele westkant van deze steeg is halverwege de 17e eeuw in bezit van koopman Sicce Lubberts. Zijn woonhuis staat aan de Voorstraat. De mouterij erachter verbouwt hij in 1657 tot...
Neem alvast een kijkje
Een herinnering aan een vrijwel vergeten beroep
De hele westkant van deze steeg is halverwege de 17e eeuw in bezit van koopman Sicce Lubberts. Zijn woonhuis staat aan de Voorstraat. De mouterij erachter verbouwt hij in 1657 tot pakhuis, en dáárachter laat hij datzelfde jaar een groot wijnpakhuis verrijzen. Op straatniveau liggen de wijntonnen en via de hijsbalk in het kleine trapgeveltje in de steeg kunnen andere goederen, zoals zakken graan, naar de zolders worden gehesen. Tot begin deze eeuw blijft het pand als pakhuis in gebruik. De steeg houdt ondertussen de naam die hij al sinds 1626 heeft: ‘Roeperssteeg’, naar een nieuwsbrenger die op een van de hoeken of in de steeg zelf zal hebben gewoond. Stadsomroepers kondigden festiviteiten aan, verkopingen en executies. Ze riepen mededelingen van het stadsbestuur om, en maakten reclame voor middenstanders totdat kranten dat overnamen. Helemaal ongevaarlijk was dit bijbaantje trouwens niet. Moest je bijvoorbeeld bekend maken dat de belastingen omhoog gingen, dan liep je het risico klappen te krijgen.
-
Franeker bevrijd
Franeker bevrijd
Op 15 april 1945 wordt Franeker bevrijd. ‘s Middags bereikt een verkenningseenheid van de Royal Canadian Dragoons, komend vanuit Leeuwarden, als eerste de stad. Diezelfde dag trekken de overgebleven Duitse militairen zich terug richting Harlingen. Om hun aftocht te dekken blazen ze de brug aan het Leeuwarderend op.
In de vroege ochtend van zondag 15 april heerst in Franeker een gespannen stilte. Volgens de geruchten zouden de Canadezen Leeuwarden al in handen hebben en nu onderweg zijn naar Franeker. Reikhalzend wordt naar de komst van de Tommies uitgekeken. Maar er zijn nog Duitse soldaten in de stad. Dan wordt de stilte verscheurd door drie geweerschoten die waarschuwen voor een enorme ontploffing.
Om hun aftocht in de richting van Harlingen te dekken, blazen de bezetters de brug aan het Leeuwarderend, die meestal Saakstra’s brug wordt genoemd, op. Saakstra’s brug is een essentieel punt in de enige doorgaande route van Leeuwarden naar de havenstad. Het taaie stalen bouwwerk geeft zich echter niet zomaar gewonnen. Tot vijf maal toe moet er een springlading tot ontploffing worden gebracht, alvorens de Duitsers het genoeg vinden en haastig vertrekken. De omliggende panden lopen veel schade op. Vooral het Bondshotel, tegenwoordig de Stadsherberg, moet het ontgelden.
Onmiddellijk beginnen de inwoners van Franeker aan een provisorisch herstel. Bij het station liggen spoorstaven, die door een grote groep mannen op de schouder naar de brug worden gedragen en van kant naar kant worden gelegd. Bielzen komen daar overheen te liggen. Als het werk bijna klaar is, staat de eerste Canadese verkenningswagen al te wachten. In de middag rijdt een grote colonne Canadees oorlogsmaterieel, waaronder tanks, over de straatweg vanaf Leeuwarden naar Franeker.
Van heinde en ver is de plaatselijke bevolking naar de straatweg gegaan om het spektakel te bekijken. Aangekomen in Franeker volgt een ware zegetocht door de stad. ’s Avonds trekt het zware materieel zich weer terug richting Leeuwarden, maar de volgende dag, maandag 16 april, rijdt de colonne opnieuw door Franeker om op te rukken naar Harlingen.
De Canadezen vestigen een hoofdkwartier in het monumentale stadhuis. Ze blijven er nog tot het eind van 1945, alvorens terug te keren naar huis.
