Rommelhaven 26b
Harlingen
Als ze 22 jaar is, trouwt Elize Odewald met Jacob de Vries uit Harlingen. In 1898 is Izaäk hun eerstgeborene en al snel daarna volgen Heiman Asser en Klaartje. Na het overlijden van haar man drijft Elize met haar oudste zoon een winkel in werkmanskleding.
Neem alvast een kijkje
Ook leuk
Elize de Vries-Odewald en Izaäk de Vries
Als ze 22 jaar is, trouwt Elize Odewald met de negen jaar oudere Jacob de Vries uit Harlingen. In 1898 is Izaäk hun eerstgeborene; en al snel daarna volgen Heiman Asser en Klaartje. Na het overlijden van haar man drijft Elize met haar oudste zoon een winkel in werkmanskleding. Dat doen ze op Rommelhaven 26b, sinds eeuwen de helft van een ‘dubbeld huis’. Bovendien gaat Izaäk op de fiets langs boeren en vissers met blauwe kielen, geblokte overhemden en laarzen.
Op Sjabbat (zaterdag) mag geen handel worden gedreven. Maar klanten mogen wel zelf spullen uit de winkel halen en later terugkomen om af te rekenen. ‘Onthoud je dag’, geeft Izaäk de zaterdagse klanten daarom mee.
In de winkel hangt een bord dat alle prijzen vastliggen. Een visserman die om een paar laarzen tegen een schappelijk prijsje vraagt, krijgt te horen: ‘Toen het je goed ging, kwam je hier nooit. Nu de tijden krap zijn, kom je om goedkope laarzen. Je kunt ze kopen, maar voor de prijs die er voor staat!’
Izaäk wordt in Auschwitz vermoord; zijn moeder Elize in Sobibor. Maar Klaartje ontspringt de dans omdat ze als verpleegster naar Indonesië is vertrokken. Tijdens de Japanse bezetting geeft ze in gevangenschap les aan kinderen in het kamp en begraaft overleden Joden.
Na de oorlog lukt het haar nauwelijks de panden die ze heeft geërfd in bezit te krijgen. Uiteindelijk worden ze ver onder de prijs verkocht. Wel worden er twee dozen met gebedenboeken, wat blauwe borden en een plant bij haar terug bezorgd. Stekken daarvan bloeien tot op de dag van vandaag bij nazaten in Amstelveen.
-
Van Wehrmachtlager naar interneringskamp voor collaborateurs
Van Wehrmachtlager naar interneringskamp voor collaborateurs
In 1941 bouwde de Wehrmacht op het kaatsveld van de k.v. Eendracht aan de Riedkade een barakkenkamp voor de militairen van de Marine Flak Abteilung 246. In dit voormalige Wehrmachtlager werd na de oorlog het interneringskamp Barka ingericht.
‘Barka’ was het barakkenkamp van de Marine Flak Abteilung 246 (Luchtafweergeschut). Het grootste deel van de oorlog bemanden kanonniers van de Marine Flak Abteilung 246 de batterijen op de eilanden, het hoofdkwartier zat hier in Harlingen.
Barka lag aan de Ried. Aan de andere kant van dit water lagen ten tijde van de bevrijding kwekerijen en boomgaarden. Omdat de brug over de Ried ter hoogte van de Midumerlaan door de Duitsers was vernield gingen de eerste infanteristen via de boomgaard van de familie Hoogland wadend door de Ried naar deze woonwijk, genaamd het Rode Dorp. Kort daarna hebben ze een noodbrug geslagen. De buurt werd daarna straat voor straat gezuiverd van Duitsers.Het barakkenkamp kreeg direct na de bevrijding al een andere bestemming. Er werd meteen begonnen met de herinrichting van het barakkenkamp tot interneringskamp. Het behield de naam Barka, en diende voortaan als interneringskamp voor “landverraderlijke” personen: mensen die verdacht werden van collaboratie met de bezetter (collaborateurs). Het ging hier om kleine verraders, NSB’ers, leden van het Nederlandse Volksdienst en de Nationaal Socialistische Vrouwen Organisaties en vrouwen die een relatie hadden (gehad) met een Duitse militair.
De Binnenlandse Strijdkrachten (BS) waren in het begin verantwoordelijk voor de bewaking. Op 7 mei 1945 werd formeel het gezag overgedragen aan het Militair Gezag, maar de BS hielp ook nog om het kamp te bewaken.
Na de bevrijding werden eerst alleen “foute” Harlingers in Barka ondergebracht. Daarna volgden ook arrestanten die in het rechtsgebied Harlingen woonden of hadden gewoond. Zo werd ook de naar Terschelling gevluchte NSB-burgemeester Dekker op 8 juni 1945 naar Harlingen overgebracht en op 13 juli in Barka geplaatst. Daar zaten op dat moment ook al zeven andere NSB-burgemeesters.
Uiteindelijk werden ook uit andere provincies gevangenen in Barka geïnterneerd. Daaronder ook Duitse krijgsgevangenen en Nederlandse SS’ers. Zij werden ingezet om mijnenvelden en munitie te ruimen in de omgeving van Harlingen en de Afsluitdijk.
In Barka zijn in het begin vijfhonderd en later zelfs achthonderd personen tegelijkertijd geïnterneerd geweest. Het kamp Barka heeft tot 26 november 1946 gefunctioneerd.
-
Schiermonnikoog - Westerplas - Vogelkijkhut
Schiermonnikoog - Westerplas - Vogelkijkhut
