Schalsumermolen
Schalsum
Poldermolen. Vaak op zaterdag middag te bezichtigen en op afspraak. Molenaar Durk Piersma.
Neem alvast een kijkje
De Schalsumermolen is een poldermolen ten oosten van het dorpje Schalsum in de Nederlandse provincie Friesland.
De molen ligt even ten noorden van de Rijksstraatweg tussen Franeker en Dronrijp en even ten zuiden van de A31. De molen werd in 1801 gebouwd en heeft tot in de jaren zeventig van de twintigste eeuw de Grote Schalsumer Polder bemalen, later met behulp van een elektromotor. Vroeger was de molen ook uitgerust met zelfzwichting. In 1977 werd de molen eigendom van de Stichting De Fryske Mole. Deze liet de molen restaureren en hierbij werd weer een Oudhollands gevlucht met zeilen aangebracht. Ook werd de molen maalvaardig in een circuit gemaakt omdat door peilverlagingen de molen als maalwerktuig niet langer te handhaven was.
De molen voert het water op met een vijzel en de roeden hebben een lengte van ruim 20 meter. Een vrijwillig molenaar laat de molen zeer regelmatig malen en geeft op zaterdag les aan aankomende vrijwillige molenaars.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Schalsumermolen
De SchalsumermolenRijksstraatweg
8813 JH Schalsum Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Franeker bevrijd
Franeker bevrijd
Op 15 april 1945 wordt Franeker bevrijd. ‘s Middags bereikt een verkenningseenheid van de Royal Canadian Dragoons, komend vanuit Leeuwarden, als eerste de stad. Diezelfde dag trekken de overgebleven Duitse militairen zich terug richting Harlingen. Om hun aftocht te dekken blazen ze de brug aan het Leeuwarderend op.
In de vroege ochtend van zondag 15 april heerst in Franeker een gespannen stilte. Volgens de geruchten zouden de Canadezen Leeuwarden al in handen hebben en nu onderweg zijn naar Franeker. Reikhalzend wordt naar de komst van de Tommies uitgekeken. Maar er zijn nog Duitse soldaten in de stad. Dan wordt de stilte verscheurd door drie geweerschoten die waarschuwen voor een enorme ontploffing.
Om hun aftocht in de richting van Harlingen te dekken, blazen de bezetters de brug aan het Leeuwarderend, die meestal Saakstra’s brug wordt genoemd, op. Saakstra’s brug is een essentieel punt in de enige doorgaande route van Leeuwarden naar de havenstad. Het taaie stalen bouwwerk geeft zich echter niet zomaar gewonnen. Tot vijf maal toe moet er een springlading tot ontploffing worden gebracht, alvorens de Duitsers het genoeg vinden en haastig vertrekken. De omliggende panden lopen veel schade op. Vooral het Bondshotel, tegenwoordig de Stadsherberg, moet het ontgelden.
Onmiddellijk beginnen de inwoners van Franeker aan een provisorisch herstel. Bij het station liggen spoorstaven, die door een grote groep mannen op de schouder naar de brug worden gedragen en van kant naar kant worden gelegd. Bielzen komen daar overheen te liggen. Als het werk bijna klaar is, staat de eerste Canadese verkenningswagen al te wachten. In de middag rijdt een grote colonne Canadees oorlogsmaterieel, waaronder tanks, over de straatweg vanaf Leeuwarden naar Franeker.
Van heinde en ver is de plaatselijke bevolking naar de straatweg gegaan om het spektakel te bekijken. Aangekomen in Franeker volgt een ware zegetocht door de stad. ’s Avonds trekt het zware materieel zich weer terug richting Leeuwarden, maar de volgende dag, maandag 16 april, rijdt de colonne opnieuw door Franeker om op te rukken naar Harlingen.
De Canadezen vestigen een hoofdkwartier in het monumentale stadhuis. Ze blijven er nog tot het eind van 1945, alvorens terug te keren naar huis.
Routes in de buurt
Bekijk alles-
Mini fiets- en wandelvakantie Friesland - Etappe 3
Mini fiets- en wandelvakantie Friesland - Etappe 3(60.0 km)Koarnjum -
Franeker - Schalsum - Peins - Zweins | Rondjes om de kerken
Franeker - Schalsum - Peins - Zweins | Rondjes om de kerken(12.2 km)Franeker -
Witmarsum-Leeuwarden | Canadian Trail: etappe 5
Witmarsum-Leeuwarden | Canadian Trail: etappe 5(43.4 km)Witmarsum